Επιβραδύνθηκε εφέτος η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις, η οποία είχε σημειωθεί μετά την αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τη μερική προσαρμογή των τραπεζικών επιτοκίων σε αυτή.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι προθεσμιακές καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν στο α’ επτάμηνο του 2024 (Ιανουάριος – Ιούλιος) κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ στα 37,2 δισ. ευρώ, ενώ το 2023 είχαν αυξηθεί κατά 12 δισ. ευρώ.
Ο κύριος όγκος των καταθέσεων των νοικοκυριών εξακολουθεί να αφορά στις καταθέσεις που είναι άμεσα απαιτητές και έχουν μηδενικό επιτόκιο (καταθέσεις μίας ημέρας ή καταθέσεις όψεως), παρά τη μείωση τους κατά 1,3 δισ. ευρώ στο α’ εφετινό 7μηνο στα 107,1 δισ. ευρώ, ενώ πολύ μικρές είναι οι καταθέσεις με προειδοποίηση τριών μηνών, οι οποίες έμειναν σταθερές σε περίπου 1,6 δισ. ευρώ. Συνολικά, οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 700 εκατ. ευρώ στο α’ 7μηνο, στα 145,9 δισ.
Η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις σημειώθηκε το 2023, όταν αυξήθηκαν τα επιτόκια από τις τράπεζες. Προηγουμένως, αυτές ακολουθούσαν πτωτική πορεία και το 2022 είχαν υποχωρήσει στα 23-25 δισ. ευρώ από 44,5 δισ. ευρώ στις αρχές του 2019, καθώς τα επιτόκιά τους είχαν μειωθεί και οι αποταμιευτές δεν είχαν κίνητρο για να παραιτηθούν από τον υψηλότερο βαθμό ρευστότητας που δίνουν οι καταθέσεις όψεως.
Στη συνέχεια, το κίνητρο αυτό επανήλθε καθώς οι τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια, αλλά η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις φαίνεται να φθάνει στα όριά της καθώς οι τράπεζες προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια – με το μέσο επιτόκιο για διάρκεια κατάθεσης έως 1 έτος να διαμορφώνεται στο 1,86% τον Ιούνιο – για σχετικά μεγάλα ποσά, ενώ τα περισσότερα νοικοκυριά έχουν μικρά ποσά καταθέσεων.
Από τις αρχές του 2019 έως τον Ιούλιο του 2024, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν συνολικά κατά 36,5 δισ. ευρώ, αλλά οι προθεσμιακές μειώθηκαν στην ίδια περίοδο κατά 7 δισ. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις όψεως αυξήθηκαν κατά 43 δισ. ευρώ.
Για τις επιχειρήσεις, η στροφή στις προθεσμιακές καταθέσεις ήταν πιο έντονη τα τελευταία χρόνια καθώς για αυτές το κριτήριο είναι οι γενικότερες ανάγκες που έχουν σε ρευστότητα για κεφάλαιο κίνησης.
Συγκεκριμένα, από τις αρχές του 2019 οι συνολικές καταθέσεις τους υπερδιπλασιάστηκαν και έφτασαν τα 44,5 δισ. ευρώ από 20,4 δισ. ευρώ, με τις καταθέσεις προθεσμίας να αυξάνονται κατά σχεδόν 6 δισ. ευρώ στα 9,9 δισ. ευρώ και τις καταθέσεις όψεως να αυξάνονται κατά περίπου 18 δισ. ευρώ στα 34,6 δισ. ευρώ. Στο α’ φετινό εξάμηνο, ωστόσο, υποχώρησαν κατά 1,6 δισ. ευρώ στα 9,9 δις. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις όψεως αυξήθηκαν κατά 2,1 δισ. ευρώ στα 34,6 δισ. ευρώ.
Οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων ανήλθαν τον Ιούλιο σε 194,1 δισ. ευρώ. Είναι χαμηλότερες από το υψηλό επίπεδο των 237,5 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2009, αλλά πολύ υψηλότερες από τα 120 δισ. ευρώ που είχαν υποχωρήσει στα μέσα της περασμένης δεκαετίας, μετά την επιβολή των capital controls.